- 01/10/2025
- 52
- нет
Учуутал — учуонай — суруйааччы.

Педагогическай наука кандидата, РСФСР , САССР оскуолаларын үтүөлээх учуутала, Чурапчы оройуонун Бочуоттаах олохтооҕо, Бүтүн Россиятааҕы “Учитель года 92” бастакы степеннээх лауреата, К.Д. Ушинскай мэтээлин кавалера, бастыҥ категориялаах норуот маастара, новатор – учуутал Егор Дмитриевич Макаров алтынньы 1 күнүгэр 1935с. Сылаҥ нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Төрөппүттэрэ эрдэ өлөннөр Дириҥ детдомугар иитиллибитэ. Дириҥ оскуолата киниэхэ элбэх сатабылы иҥэрбитин ахтара. Тихай океаннааҕы Байыаннай флокка сулууспалаабыта. Чурапчы орто оскуолатын педагогическай кылааһын бүтэрбитэ. 1975 с. СГУ биолого –географическай факультетын бутэрбитэ. Дириҥ, Кытаанах , Сылаҥ оскуолаларыгар учууталлаабыта, Кытаанахха Сыланҥҥа оскуола директорынан таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. Егор Дмитриевич сатаабата диэн суоҕа. Гармошка туттаҕына гармонист бастыҥа, Россия учууталларын конкурсугар саха хомуһун тыаһын иһитиннэрбитэ, үҥкүүһүт бастыҥа, мас ууьа, фотограф, киноопнратор киһи ситэн аахпат элбэх сатабыллаах сахата. Кини ити сатабылларын оҕолорго иҥэрэр соруктаах музейын иһинэн 12 куруһуогу үлэлэппитэ. Куруһуоктарыгар сүүстэн тахса оҕо дьарыктанара. Үөрэппит оҕолоругар араас олоххо туһалаах сатабыллары иҥэрбитэ саарбахтаммат. Кини үөрэппит оҕолоро куруһуокка ылбыт сатабылларынан идэлэрин талан үлэлээбиттэрэ олус кэрэхсэбиллээх.
Биир бастыҥ үлэлээх куруһуогунан “Алаас уустара” буолар. Оҕолор уһаныы кистэлэҥнэригэр такаллаллара. Билигин оскуола иузейыгар оҕолор оҥорбут араас музыкальнай инструменнара хараллаллар: дьаҕалар, күпсүүрдэр, кырыымпалар. Куруһуок иитиллээччилэрэ уруоктарын кэнниттэн күнү – дьылы аахсыбакка үлүһүйэн уһунарга, маһы ыллатарга үөрэнэллэрэ. Егор Дмитриевич олус кыһаллан кинилэргэ уһаныы кистэлэҥнэрин арыйара. Оҕолор салайааччыларын кытта элбэх конкурстарга кытталлара, кыайыы өрөгөйүн билэн кынаттаналлара. Ол курдук республикатаагы оҕо оонньуура конкурска “Детские музыкальные игрушки” номинация кыайыылаахтарынан ааттаммыттара, балайда сууммалаах харчынан бириэмийэлэммиттэрэ. Кырыымпа оҥоһуутун баһылаары Егор Дмитриевич республика кырыымпа оҥорооччуларыгар тиийэн үөрэттэрэрэ. Сорох кырыымпалара кыла суохтара, арааһа кырыымпа быһыытын варианнарын оҥоро сатаабыт буолуон сөп. Кини үөрэппит, такайбыт сатабыллара иитиллээччилэригэр олохторугар туһалааҕын киһи саарбахтаабат.
Егор Дмитриевич үөрэнээччилэригэр үтүө өйдөбүлү хааллардаҕа. Ол курдук кинилэр кэмиттэн кэмигэр “Уроки Е.Д. Макарова” диэн тэрээһиҥҥэ мусталлар, наставниктарын ахтыһаллар, учуутал идэлээхтэр уруоктары ыыталлар. Үөрэнээччилэрин аҕалан алын сүһүөх оскуола үөрэнээччилэригэр ыытыллар «Үөкүйэ ааҕыылара» научнай-практическай ааҕыыларга кытыннараллар. Онон новатор – учуутал, методист-учуутал уруоктара, оҕолорго анаабыт үөрүйэхтэрэ ү салҕаналлар.
Күндү ааҕааччы, сайт ыалдьыта бу ыстатыйаҕа сыһыарыллар тургутукка киирэн оонньоон аас, Егор Дмитриевич туһунан билиигин хаҥат! https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc9yd7UBmyxKgyvCLSQgstcBfCilKIFoaAx8aERJVQFqqjhmQ/viewform?usp=header
Болҕомтоҕут иһин, махтал!
Комментарий читателей статьи "Учуутал — учуонай — суруйааччы."